Dünya genelinde tıp alanını zorlayan antibiyotik direnci sorununa karşı, İstanbul Bilgi Üniversitesi Genetik ve Biyomühendislik Bölümü öğrencileri Ayşegül Şahin ve Deniz Helin Polat, doğadan ilham alan yenilikçi bir çözüm geliştirdi. TÜBİTAK destekli projeleriyle, sinir otu bitkisinin özütünün antibiyotiklerin etkinliğini artırıp yan etkilerini azaltabileceğini bilimsel olarak kanıtladılar.
Projenin Amacı ve Bulgular
Öğrenciler, Dr. Öğr. Üyesi Ali Deniz Dalgıç ve Dr. Öğr. Üyesi Sesil Çınar danışmanlığında yürüttükleri "Plantago Major Ekstraktı ve Vankomisinin Osteomyelit Tedavisinde Birlikte Kullanım Potansiyelinin Araştırılması" başlıklı projelerinde, geleneksel bir bitkiyi modern tıp çözümü için inceledi.
Araştırmanın sonuçları, sinir otu özütünün beklenen etkiyi sağladığını gösterdi:
-
Etkinlik Artışı: Sinir otu özütü, antibiyotik tedavisine destek olarak kullanıldığında antibakteriyel etkiyi artırdı.
-
Doz Azalması: Özüt, özellikle tedavisi güç osteomiyelit (kemik enfeksiyonu) gibi hastalıklarda yüksek doz antibiyotik kullanımına olan ihtiyacı azalttı.
-
Yan Etki Azalması: Uzun süreli antibiyotik tedavisine bağlı yan etkiler önemli ölçüde düştü.
-
Bakteri Durdurma: Yapılan deneylerde sinir otu özütünün, kemik enfeksiyonuna yol açan bakterilerin çoğalmasını neredeyse tamamen durdurduğu gözlemlendi.
İlham Kaynağı: Anneannenin Geleneksel Şifası
Bu bilimsel projeye ilham veren hikaye, Genetik ve Biyomühendislik alanında kültürel mirasın önemini ortaya koyuyor.
Projeyi yürüten öğrencilerden Deniz Helin Polat’ın Ardahan Göle’de yaşayan anneannesi Yıldız Özdemir, yıllardır hayvancılıkla uğraşırken yaralanan büyükbaş hayvanların tedavisi için geleneksel bir yöntem kullanıyordu: Sinir otunu kaynatıp unla karıştırarak yaralara sürüyordu.
Polat, bu geleneksel yöntemin yaraların hızla iyileşmesini sağladığını fark ederek, "Gelenekten gelen bu deneyimin, antibiyotik direncinin arttığı günümüzde yeni bir çözüm olabileceğini fark ettik. Böylece hem kültürel mirastan ilham alarak hem de modern biyoteknolojinin sunduğu imkânları kullanarak daha etkili ve güvenli bir tedavi geliştirmeyi hedefledik," açıklamasında bulundu.
Ayşegül Şahin ise, araştırmalarının doğal kaynaklı içeriklerle yüksek doz antibiyotik kullanımına duyulan ihtiyacın azaltılabileceğini gösterdiğini belirterek, "Doğa temelli antibakteriyel çözümlerin gelecekte enfeksiyon hastalıklarının tedavisinde kritik bir rol oynayabileceğini düşünüyoruz," dedi. |
